Pod pojęciem Asertywności kryje się umiejętność stawiania granic – najlepszy sposób na życie w dobrych relacjach zarówno z innymi jaki w zgodzie z samym sobą. Na szczęście asertywność nie jest zakodowana w naszych genach. Możemy uczyć się jej przez całe życie. Potrzebujemy do tego odpowiednich narzędzi , zapału i wytrwałości.
Co to jest asertywność ?
Istnieje wiele definicji asertywności, które wiążą się z długą historią badań nad podejściem asertywnym.
Asertywność jest na ogół rozumiana jako podejście obejmujące pewien poziom samoświadomości, który pozwala być szczerym i świadomym swoich potrzeb i priorytetów. Obejmuje kompetencje komunikacyjne i zachowania pozwalające na wyrażanie własnych potrzeb oraz ochronę własnych praw z poszanowaniem praw innych osób.
Asertywność – definicja naukowa
Asertywność można zdefiniować jako „ważną cechę/ jakość osobistą, (…), która pozwala na to byśmy byli w stanie bronić siebie – własnych stanowisk, osiągać swoje cele, pokonywać trudności, być zdeterminowanym, ale nie naruszając praw innych i jednocześnie potrafić kontrolować agresywne impulsy. Pojęcie, które wyraża te cechy osobiste, nazywa się „asertywnością”. Asertywność jest częścią osobistego potencjału. Jest to warunek wstępny samorealizacji” – wg I. Peneva
Potocznie, „bycie asertywnym” to wyrażanie w nieagresywny, lecz stanowczy sposób własnego zdania i emocji oraz poszanowanie swoich praw, przy równoczesnym poszanowaniu praw i poglądów innych ludzi. Asertywność oznacza, iż postępuje się zgodnie z własnym wewnętrznym systemem wartości, z własnymi przekonaniami i uczuciami
Zachowanie asertywne pozwala nam na mówienie wprost, tego, co czujemy i myślimy. Takie zachowanie daje nam poczucie spójności z własnymi poglądami i potrzebami. Każdy ma prawo do dbania o samego siebie, i nie ma w tym niczego złego.
Bycie asertywnym może polegać na tym, by na przykład – zamiast krzyknąć na kogoś- wyrazić swoją złość mówiąc „Jestem na ciebie zła, za to, co robisz!”. W ten oto sposób nie obrazimy nikogo, ale też nie musimy udawać, że nie jesteśmy źli. Złość jest uczuciem, które często nam towarzyszy i jest zupełnie naturalne, że możemy jej doświadczyć. Natomiast bycie asertywnym pozwoli nam w konstruktywny sposób tę złość wyrazić. W ten sposób nie zranimy drugiej osoby, a przy okazji będziemy mieli poczucie, że zachowaliśmy się słusznie i z godnością.
Asertywność niesie za sobą prawdomówność, szczerość w stosunku do siebie i innych. Buduje kontakt czysty, partnerski, bez lęku, obaw, udawania.
Nie muszę kłamać, robić czegoś wbrew sobie, udowadniać swoich racji, postaw, po to by podtrzymać relację. Mówię o tym co czuję, co myślę, bez konieczności przekonywania. To co mówię, co czuję, co myślę jest moje i to jest właściwe. To jest moje zdanie, ja czuję właśnie to. Inni mogą mieć swoje i czuć w tej sytuacji zupełnie coś innego, i to też jest w porządku. Nie muszę wchodzić w jałowe dyskusje, udowadniać kto ma rację. Ale kiedy trzeba bronię swoich granic, nie wpuszczam na swoje podwórko tych, którzy, np.: „wiedzą, co dla mnie najlepsze”. Nie ulegam, nie spełniam cudzych oczekiwań, ale też nie narzucam swojego zdania.
Dlaczego warto być asertywnym
Trudno jest przecenić znaczenie asertywności w codziennym życiu. Umiejętność ta w pracy pomoże nam lepiej budować swoją karierę, w życiu towarzyskim, zbudować lepsze relacje z innymi i wreszcie znacząco ograniczyć ilość stresu. Ludzie bardzo różnią się pod względem zdolności do bycia asertywnymi i nierzadko rozwijają się w kierunku znacznej uległości lub znacznej roszczeniowości wobec innych.
Niewątpliwie osoby, które potrafią zachowywać się w sposób asertywny są bardziej zadowolone z siebie, z relacji z innymi ludźmi i ogólnie cieszą się lepszym zdrowiem psychicznym. W dużej mierze jest tak dlatego, że potrafią zadbać o to co dla nich ważne, nie narażając przy tym na szwank swojego otoczenia.
Zachowanie asertywne oznacza także umiejętność przyjmowania i wyrażania krytyki, pochwał i innych opinii, umiejętność reagowania w sposób nieuległy, w tym odmawiania, z poszanowaniem innych osób.
Postawa asertywna zwykle towarzyszy ludziom, którzy posiadają adekwatny do rzeczywistości obraz własnej osoby (tego kim są), a w związku z tym stawiają sobie realistyczne cele i w znacznej mierze wykorzystują swoje możliwości. Nie podejmują się zbyt trudnych zadań przez co nie narażają się na frustrację i krytykę otoczenia.
Jedna z definicji mówi o tym, że Asertywność jest określana jako „zachowanie, które ma na celu osiągnięcie sytuacji win-win- wygranej dla obu stron – satysfakcjonującego rezultatu dla obu stron” [źródło: Conrad Potts, Suzanne Potts, “ Assertiveness: How To Be Strong In Every Situation”. Published by John Wiley and Sons Ltd, UK] .
Warto o tym pamiętać kiedy chcemy doskonalić zachowania asertywne.
Zainteresowana/y tematem asertywności? Chcesz wiedzieć więcej o treningu asertywności lub szkoleniu z asertywności?
Zadzwoń lub napisz do nas